CBDC là gì? Tương lai của ngành tài chính thế giới hay chỉ là lời đồn

CBDC la gi - ZeusC

Nhiều năm trước khi mà tiền điện tử xuất hiện đã gây ra nhiều ý kiến trái chiều và đã có rất nhiều lần các chính phủ các nước thẳng tay có các hành động cấm và có các chính sách siết chặt với tiền điện tử. Tuy nhiên sau một thời gian dài, crypto đã dần trở thành một phần quan trọng của cuộc sống và được các nhà đầu tư chấp nhận.

Chính vì vậy nhận thấy được nhiều lợi ích cũng như sự tăng trưởng mạnh mẽ của tiền điện tử. Chính phủ các nước thay vì chấp nhận BTC hay Ethereum đã nghiên cứu và phát triển đồng tiền điện tử riêng của quốc gia nhằm thay thế tiền fiat.

Vậy CBDC là gì?

Các chính phủ có thái độ như thế nào với CBDC?

Ưu điểm và các mô hình hoạt động CBDC?

Và quan trọng hơn Tương lai của CBDC sẽ như thế nào?

1.Tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC) là gì?

CBDC (Central Bank Digital Currency) tạm gọi là Tiền kỹ thuật số được phát hành bởi Ngân hàng Trung Ương. Cụ thể hơn đây là một loại tiền kỹ thuật số được phát hành và kiểm soát, đảm bảo bởi Ngân hàng Trung Ương của một quốc gia.

Hay Anh em có thể hiểu đơn giản nó chính là phiên bản tiền kỹ thuật số của tiền pháp định (Fiat) và sẽ có cơ chế được đảm bảo bởi một lượng dự trữ tiền tệ hoặc vàng hoặc ngoại tệ phù hợp.

2.Hoàn cảnh ra đời của CBDC

Kể từ năm 2009 khi mà Bitcoin chính thức được khai sinh và tới thời điểm hiện giờ đã có hơn 10.000 đồng tiền điện tử khác nhau và thu hút được rất nhiều nhà đầu tư vào công nghệ Blockchain.

Tuy vậy do bản chất phi tập trung và sự khó quản lý chính của các đồng tiền điện tử chính là điều kiện cho hoạt động rửa tiền, phạm pháp, buôn bán chất cấm… diễn ra mạnh mẽ.

Chính phủ cũng nhìn nhận được sự lớn mạnh của tiền điện tử cũng gây nguy hại tới tiền pháp định do ngân hàng phát hành. Chính vì vậy rất nhiều ngân hàng Trung Ương trên thế giới đã nghiên cứu công nghệ blockchain và tạo ra cho mình những loại tiền kỹ thuật số riêng và vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm.

3.Phân loại CBDC

CBDC hiện được phân loại thành 2 nhóm chính: Wholesale CBDC và Retail CBDC.

Wholesale CBDC

  • Là đồng tiền kỹ thuật số được sử dụng trong thị trường liên ngân hàng bán buôn.
  • CBDC sẽ giúp giải quyết các vấn đề bao gồm gia tăng hiệu quả trong thanh toán liên ngân hàng bán và đa quốc gia.

Retail CBDC

  • Retail CBDC là tiền kỹ thuật số được phát hành rộng rãi cho công chúng và tất cả công dân có thể sở hữu, truy cập và sử dụng.

4.Cách thức hoạt động của CBDC

Công nghệ sổ cái phân tán

Với ý tưởng ban đầu Bitcoin là đồng tiền điện tử đầu tiên hoạt động trên công nghệ sổ cái phân tán. Với công nghệ này sẽ cho phép mọi người có quyền ngang hàng với nhau, có thể giao dịch mà không cần chịu sự kiểm soát bởi bất kỳ ai.

Còn với CBDC thì khác, nó cũng sử dụng công nghệ sổ cái phân tán, tuy nhiên khác biệt đó là CBDC sẽ được lưu trữ bởi các ngân hàng truyền thống trong hệ thống sổ cái, và sổ cái này sẽ được quản lý bởi ngân hàng Trung ương của các quốc gia.

Tính chất tập trung

CBDC về cơ bản sẽ chịu sự kiểm soát bởi ngân hàng trung ương về nguồn cung để có thể có biện pháp phù hợp về điều tiết nền kinh tế. Tuy vậy đây cũng là điểm khiến cho CBDC có thể bị lạm phát giống như tiền Fiat hiện tại.

Chi phí thấp và hiệu quả

Với việc áp dụng công nghệ vào hệ thống tiền điện tử quốc gia CBDC sẽ giúp tối ưu bài toán chi phí. Vấn đề chuyển tiền xuyên biên giới và 24/7 và thời gian chuyển tiền sẽ gần như ngay lập tức. Giúp cho dòng tiền trên thế giới được luân chuyển nhanh chóng hơn.

Theo dõi thanh khoản

Với việc tất cả các giao dịch sẽ được ghi nhận trên blockchain thì các giao dịch sẽ được ghi nhận đầy đủ và cập nhập nhanh chóng tới hệ thống tài chính. Nhờ đó, nhà nước có thể kiểm soát dễ dàng hoạt động dòng tiền ra vào để ngăn chặn các tội phạm tài chính và rửa tiền.

5.Mô hình hoạt động dự kiến CBDC

Chúng ta sẽ đi sâu vào tìm hiểu về mô hình Retail CBDC dự kiến, ở đây người dùng được yêu cầu tương tác với CBDC của ngân hàng trung ương.

Mô hình CBDC trực tiếp

mo-hinh-cbdc-truc-tiep

Là mô hình mà ngân hàng trung ương sẽ xử lý tất cả các khoản thanh toán trong thời gian thực và từ đó lưu giữ hồ sơ về tất cả các khoản nắm giữ.

Mô hình CBDC kết hợp

mo-hinh-cbdc-ket-hop

Là sự kết hợp cấu trúc hai cấp với các lệnh yêu cầu trực tiếp gửi tới ngân hàng trung ương, trong khi các khoản thanh toán theo thời gian thực được xử lý bởi các bên trung gian.

Với Ngân hàng trung ương lưu trữ tất cả các khoản nắm giữ Retail CBDC, các CBDC-PSP X, Y là các bên cung cấp dịch vụ thanh toán.

6.Lợi ích của CBDC đối với người dân, chính phủ và nền kinh tế

Mặc dù hiện tại chính phủ các nước đang có quan điểm chưa thực sự tích cực về CBDC. Nhưng bên cạnh đó có một số quốc gia đã đi đầu trong việc nghiên cứu và ứng dụng công nghệ CBDC điển hình là Trung Quốc.

Không thể phủ nhận những lợi ích mà CBDC đem lại là vô cùng to lớn cho bất kỳ quốc gia nào khi áp dụng thành công công nghệ này vào hệ thống tiền tệ cụ thể là một số ưu điểm sau:

  • Giao dịch hiệu quả: Việc thanh toán sẽ được giao dịch trực tiếp từ người gửi tới người nhận mà không phải thông qua các ngân hàng hoặc tổ chức tài chính trung gian. Qua đó giảm bớt chi phí và nhân lực cần thiết. Giao dịch xuyên biên giới sẽ trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
  • Bán lẻ dễ dàng: Chính vì không giống như tiền giấy các giao dịch bán lẻ sử dụng CBDC sẽ không gặp vấn đề về tiền thừa. Mà chỉ cẩn sử dụng CBDC thông qua việc quét mã QR code sẽ giúp giao dịch đơn giản hơn rất nhiều.
  • Tác động tới tài chính: CBDC sẽ gúp cho mọi người tiếp cận tới hệ thống tài chính tín dụng một cách dễ dàng. Nó cũng làm cho các tổ chức tài chính hoạt động hiệu quả và ít phụ thuộc vào nguồn nhân lực do mọi thứ đã được tự động hóa với smart contract..
  • Ngăn chặn tội phạm: Vì là người nắm giữ và kiểm soát mọi giao dịch trong hệ thống tài chính quốc gia. Từ đó khiến mọi giao dịch sẽ được chính phủ theo dõi một cách dễ dàng hơn ngăn chặn hiệu quả các hành động tội phạm như trốn thuế, rửa tiền, trộm cắp hay mua bán chất cấm.

Bên cạnh đó cũng giảm thiệt hại do thất lạc: Gác giao dịch của CBDC hoàn toàn có thể thu hồi lại, CBDC cũng không thể thất lạc hay hư hỏng về mặt vật lý như fiat.

  • Truyền tải chính sách tiền tệ dễ dàng: Việc phát hành trực tiếp tiền tới người dân sẽ khiến cho các ngân hàng trung ương có thể trực tiếp điều chỉnh nguồn cung thay vì điều khiển gián tiếp thông qua các chính sách kinh tế như hiện tại.

7.Thái độ của chính phủ các nước với CBDC

Mỹ: Lo ngại về vấn đề quản lý CBDC

Powell ứng cử viên ghế chủ tịch FED nói rằng vẫn còn nhiều vướng mắc về mặt kỹ thuật liên quan tới công nghệ CBDC và việc điều hành quản lý rủi ro.

Tuy nhiên FED cũng đang nỗ lực phát triển tiền kỹ thuật số của riêng mình. Trong đó ông Powell cho hay FED sẽ “theo dõi cẩn thận và thích ứng” với tiền kỹ thuật số.

Trung Quốc: Ủng hộ phát hành CBDC do chính phủ quản lý

Quan điểm của Trung Quốc rất rõ ràng họ sẽ sở hữu CBDC và cũng toàn quyền kiểm soát các loại tiền điện tử. Theo các báo cáo cho thấy Trung Quốc đã có nhóm nghiên cứu CBDC từ năm 2014 và đã triển khai phát CBDC cho người dân từ năm 2020.

Trung Quốc tuyên bố họ sẽ là quốc gia đầu tiên phát hành CBDC trên thế giới. Họ cũng ngăn cấm các tổ chức nào trong nước có ý định phát hành các loại tiền điện tử tương tự CBDC. Đó cũng là bước đi tham vọng của Trung Quốc trong việc giảm ảnh hưởng của đô la mỹ trong nền kinh tế toàn cầu.

Nhật Bản: Vẫn trong giai đoạn nghiên cứu

Trong một bài phát biểu 2017, thống đốc ngân hàng Nhật Bản đã cho biết họ chưa có ý định và dự kiến về việc phát hành CBDC cho Nhật Bản mặc dù đã và đang nghiên cứu về tiền điện tử.

8.Tương lai của CBDC sẽ như thế nào?

Mặc dù ban đầu có nhận sự phản đối từ một số ngân hàng thương mại ở các quốc gia, nhưng sự quan tâm của các Ngân hàng Trung ương đến tiền kỹ thuật số không những không giảm đi mà thực tế còn tăng lên.

Nhu cầu cấp thiết đặt ra cho các ngân hàng trung ương là sẽ cần sở hữu một loại tiền điện tử riêng, rất nhiều ngân hàng trung ương đã âm thầm và chủ động thực hiện các thử nghiệm với CBDC.

Năm 2019 Ngân hàng thanh toán quốc tế (BIS) đã công bố một khảo sát cho thấy 85% các ngân hàng trung ương nói rằng họ có có thể phát hành một đồng tiền kỹ thuật số trong  3 năm tới. Còn ¼ trong số đó tiết lộ rằng họ đã có ý định phát hành CBDC và sẽ sớm thực hiện nó. 70% các ngân hàng tham gia khảo sát thừa nhận rằng họ đang bắt tay nghiên cứu về CBDC.

Và điều này càng được khẳng định rõ hơn khi rất nhiều ngân hàng trung ương đã bắt tay thực hiện kế hoạch phát triển CBDC của mình. Trong đó cả Việt Nam cũng đã công bố công văn nghiên cứu và thí điểm sử dụng tiền điện tử.

Lời kết

Tiền tệ vẫn là một công cụ đắc lực để vận hành nền kinh tế. Nên sẽ rất khó có chuyện các ngân hàng Trung Ương sẽ thả nổi hay từ bỏ quyền kiểm soát tiền tệ. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ Blockchain đã đặt ra yêu cầu cho các ngân hàng Trung Ương về việc thích ứng và giành quyền kiểm soát.

Và chúng ta có thể hiểu đơn giản là việc phát hành CBDC chỉ còn là vấn đề thời gian. 

Cảm ơn Anh Em đã theo dõi, hẹn gặp Anh Em vào những bài phân tích tiếp theo tại ZeusC.net

Hãy đăng ký và tham gia các nhóm, channel của ZeusC dưới đây để cùng các Admin và nhiều member khác trong nhóm thảo luận về những dự án tiềm năng nhé!

Tham gia nhóm thảo luận FB cùng Team ZeusC để tìm kiếm kèo X100: https://www.facebook.com/groups/zeusc.net/

Channel Telegram: https://t.me/zeusc_net

Group Telegram: https://t.me/zeusccommunity

Twitter: https://twitter.com/ZeusC_

Chủ đề liên quan

Bình luận: 0

Your email address will not be published. Required fields are marked *